Oznaczenia przewodów elektrycznych – kolor brązowy, niebieski, żółto-zielony

Montaż oświetlenia wydaje się zadaniem stosunkowo prostym, dlatego wiele osób decyduje się na samodzielną instalacje lamp w swoim domu. Nie chcemy Was do tego zniechęcać, przygotowaliśmy jednak kilka podstawowych informacji, które warto znać zabierając się do pracy nad elektryką. Chodzi o podstawową wiedzę, jaką są kolory przewodów elektrycznych. Wiele osób błędnie uważa, że ich kolor nie ma większego znaczenia. Wręcz przeciwnie. Zachowanie odpowiedniego oznaczenia i kolorystyki zapewnia bezpieczeństwo osobom zajmującym się instalacją, ale także wszystkim użytkownikom oświetlenia. Właśnie dlatego kolory przewodów oraz ich oznaczenia zostały unormowane prawnie, zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i w naszych polskich normach.

Kolory przewodów elektrycznych

Każda osoba, która zamierza przystąpić do montażu włączników i lamp, powinna znać podstawowe kolory przewodów elektrycznych. Dzięki identyfikacji łatwiej jest zrozumieć schematy i instrukcji montażu gniazdek czy też lamp. Kolory jakie można napotkać w przewodach zasilających, nie są przypadkowe. To swojego rodzaju oznaczenia, które uchronią nas przed uszkodzeniem sprzętu, który jest zasilany. Pisaliśmy już o nich wiele razy, chociażby przy artykule o tym na jakiej wysokości mocuje się wyłączniki do oświetlenia.

Zanim przejdziemy do szczegółowego omówienia każdego z przewodów, krótkie i szybkie wprowadzeni w kolory kabli.

Prąd przemienny:

Przewód fazowy (L) – są to przewody w kolorze brązowym lub czarnym. W przypadku rozbudowanej instalacji z kilkoma fazami możliwy jest też kolor szary lub czerwony

Przewód neutralny (N) – kolor niebieski

Przewód ochronny (PE) – kable w kolorze żółto-zielonym

Prąd stały:

Przewód plus – kolor czerwony

Przewód minus – kolor czarny lub niebieski

Znamy już kolory przewodów, teraz czas na ich krótkie omówienie. W końcu warto wiedzieć, do czego służy każdy podłączany przewód.

UWAGA! Pamiętaj, zawsze zaczynając pracę przy instalacji elektrycznej, upewnij się, że prąd jest wyłączony! Do tego celu użyj próbnika – to małe urządzenie jest naprawdę cenne.

Przewody fazowe

Jak już wspominaliśmy, tutaj kolorów może być kilka i tak naprawdę często zależy to od… producenta. Warto jednak pamiętać, że istnieją kolory zakazane (niebieski i żółto-zielony), które są zarezerwowane dla pozostałych  rodzajów przewodów.

To właśnie przewodami fazowymi płynie prąd (połączone są z cewką transformatora). Pamiętaj, że ich dotknięcie skutkuje porażeniem! Dlaczego kolory fazy nie są jednolite? Ponieważ różne instalacje posiadają różne ilości przewodów fazowych. Jeśli będą to tylko dwie fazy, zazwyczaj mamy kolor czarny i brązowy, jeśli więcej kolory zaczynają się różnić.

Przewód neutralny

Czyli niebieski kabel w instalacji. Chociaż w tym przypadku napięcie wynosi 0V (przynajmniej tak powinno być w teorii), ten przewód jest tak samo niezbędny, jak przewody fazowe.

W tym przypadku przewody połączone są z neutralnym punktem transformatora i co ważne, są uziemione. Oznacza to, że po dotknięciu takiego kabla prąd nie powinien Cię „kopnąć”. Pamiętaj jednak, że elektryka to nie zabawa i tutaj zawsze trzeba zachować ostrożność i nie zapominać o próbniku!

UWAGA! Przewód neutralny zawsze musi być niebieski! Tutaj nie ma miejsca na swobodę.

Przewód ochronny

Na koniec jeszcze przewód ochronny, czyli żółto-zielony kabel. Jest to przewód, który nie jest wymagany do prawidłowego działania, ale my polecamy go nie pomijać.

Istnieje po to, by nas chronić, a ochrony nigdy za wiele. Jest to przewód, który chroni nas przed porażeniem prądu.

Najprościej rzecz ujmując: Jeśli urządzenie ulegnie uszkodzeniu i np. na gniazdku pojawi się prąd, przewód ochronny odprowadzi go do ziemi lub rozdzielnicy bezpiecznikowej (to zazwyczaj w mieszkaniach). Jeśli przewodu by nie było, prąd nie miałby gdzie płynąć i wyładowałby się na osobie dotykającej gniazdka.

Kolory kabli w starych instalacjach

Rozpoczynając pracę z oświetleniem musisz pamiętać, że kolory przewodów są bardzo ważne, jednak nie zawsze były stosowane tak odpowiedzialnie. Jeśli chcesz wymienić lampę w starym mieszkaniu, weź pod uwagę to, że kolory przewodów mogą być pomieszane. Zachowaj szczególną ostrożność i jak zawsze, używaj próbówki. To naprawdę może Ci pomóc. Jeśli chcesz zamontować lampę wiszącą lub żyrandol, zobacz nasz tekst Jak podłączyć lampę lub żyrandol przy 2,3,4 kablach z sufitu? Pamiętaj, że do prądu zawsze trzeba podchodzić z rozwagą. Złe połączenie przewodów może spowodować zwarcie i uszkodzenie lampy, którą podłączasz. Możesz narazić się też na porażenie prądem. Zawsze działaj na wyłączonym napięciu.

Taśma izolacyjna na przewodach elektrycznych

Warto też wiedzieć, że często stosowaną metodą przez „domowych elektryków” było oznaczanie kolorów przewodów taśmą izolacyjną. Na końcach kabla w innym kolorze naklejało się np. niebieską taśmę izolacyjną, która miała oznaczać przewód neutralny.